Cùng chung một mục đích, thế nhưng mâm đĩa than của audiophile lại sở hữu thiết kế khác biệt hoàn toàn, đồng thời cũng sở hữu mức giá và chất lượng cách biệt hẳn.
Về cơ bản, mâm đĩa than của audiophile được thiết kế để tối ưu hóa chất lượng âm thanh, đồng thời còn là một sản phẩm không phải chịu bất cứ trở ngại nào. Những mâm đĩa than này thường ở một đẳng cấp khác biệt, cả về chất lượng và giá cả so với những mâm đĩa than với thân máy làm từ nhựa, được sản xuất hàng loạt.
Các mâm đĩa than của audiophile được thiết kế để hoạt động mượt mà, chính xác nhất có thể. Phần mâm xoay và động cơ sẽ hoạt động với độ chênh lệch về tốc độ nhỏ nhất, thậm chí gần như không có rung chấn hay cộng hưởng nào, từ đó giảm hẳn các hiện tượng méo tiếng do sai lệch về tốc độ là wow và flutter. Motor của loại mâm đĩa than này cũng rất ổn định và thường có momen xoắn cao. Phần mâm xoay thường có khối lượng lớn hơn mâm xoay của đầu đĩa than phổ thông. Các kỹ sư thiết kế mâm đĩa than thường có xu hướng sử dụng vật liệu nặng và thiết kế đồ sộ, nặng nề. Không chỉ đảm bảo bộ phận này ít bị ảnh hưởng bởi rung chấn, thiết kế như vậy còn đảm bảo lợi dụng được quán tính để hoạt động hiệu quả hơn.
Ngay cả những mâm đĩa than Technics SL-1000RE-S Reference thế hệ mới cũng nặng hơn 40kg, không sử dụng bất cứ bộ phận nào bằng nhựa. Chỉ riêng mâm xoay đã nặng khoảng 8kg và sử dụng cấu trúc 3 lớp kết hợp gồm đồng thau, nhôm đúc và cao su (để giảm chấn hiệu quả). Technics cũng xác nhận rằng méo do sai lệch vận tốc của những mâm đĩa than này rất thấp, chỉ khoảng 0.015%. SL-1000RE-S Reference là mâm đĩa than đặc biệt, xuất hiện vào dịp kỷ niệm 50 năm của hãng và được thiết kế để đảm bảo đem lại chất lượng tốt nhất có thể. Để kiểm soát tốc độ motor, các kỹ sư sử dụng bộ nguồn ngoài với mạch chuyển đổi kết hợp bộ lọc nhiễu. Hệ thống còn có servo digital có độ chính cao cùng cảm ứng hồng ngoại để phát hiện chênh lệch về tốc độ. Thiết bị cung cấp 3 lựa chọn tốc độ là 33 1/3, 45 và 78 vòng / phút, cho phép thực hiện những thay đổi nhỏ chỉ 0.01 vòng / phút. Sở dĩ mâm đĩa than này được đề cập đến vì nó là vị dụ hoàn hảo về những gì mà các kỹ sư ở Technics cần đầu tư để biến chiếc mâm đĩa than phổ thông của họ trở thành một cỗ máy xứng đáng với đẳng cấp dành cho audiophile.
Ngoài ra, nhiều hãng sản xuất mâm đĩa than khác cũng có sản phẩm dành cho audiophile của riêng mình. Một ví dụ có thể kể đến là mâm đĩa than tham chiếu của Thorens.
Bên cạnh các chi tiết thuộc về thiết kế cỗ máy, các mâm đĩa than dành cho audiophile cũng cho phép thay đổi tay cơ, đồng thời có mức độ ma sát cực kỳ thấp. Phần bề máy được thiết kế với bộ phận hấp thu rung chấn hoặc có các cơ chế ẩn để hấp thu và loại bỏ những rung chấn không mong muốn, có thể là từ motor hoặc từ các thành phần khác của hệ thống âm thanh, thậm chí từ những tác động bên ngoài. Ngoài ra, một số còn cho phép lắp thêm các tay cơ khác để người sử dụng có thể dùng nhiều tay cơ và cartridge khác nhau, từ đó trải nghiệm chất âm khác nhau trên cùng một hệ thống.
Nhìn chung, những mâm đĩa than của audiophile được đầu tư rất lớn để có thể đem lại môi trường hoạt động ổn định nhất, từ đó đầu kim có thể bắt được mọi chuyển động ở rãnh đĩa một cách chính xác, với càng ít can thiệp từ bên ngoài càng tốt. Mỗi hãng sẽ có những phương pháp và thiết kế khác nhau, nhưng mục đích của chúng đều giống nhau, đó là làm nên những mâm đĩa than tốt nhất mà khách hàng có thể mua được.
Chẳng hạn, mâm đĩa than Air Force Zero hiện nay là mâm đĩa than lớn nhất, nặng nhất và đắt tiền nhất của TechDAS. Khối lượng lên đến hơn 500kg của cỗ máy này chủ yếu đến từ thân máy chính, mâm xoay chính cùng 5 mâm xoay phj khác với tổng khối lượng lên đến 118kg, Trong đó, mâm xoay chính làm từ duralumin, ba mâm xoay phụ làm từ thép không rỉ, một làm từ đồng thau đỏ đúc và một làm từ tungsten. TechDAS Air Force Zero có giá lên đến 350 nghìn đô la, chưa được trang bị tay cơ hay cartridge và là một trong những mâm đĩa than đắt nhất hiện nay.
Tổng kết lại, những mâm đĩa than dành cho audiophile thường ở một phạm trù hoàn toàn khác so với mâm đĩa than hi-fi phổ thông. Nói như vậy không có nghĩa là chúng ta không thể tìm thấy một sản phẩm chất lượng tốt với thiết kế “khiêm tốn” hơn. Trên thị trường vẫn có không ít lựa chọn với mức giá phải chăng, chẳng hạn như mâm đĩa than Rega. Chỉ có điều khi so sánh giữa một mâm đĩa than dành riêng cho audiophile và mâm đĩa than phổ thông, chúng ta đang so sánh hai thứ vốn không có chung điểm nào để so sánh cả.
Các bạn có thể tham khảo các sản phẩm khác tại đây
Những bộ cơ mâm đĩa than thường gặp hiện nay
Nguyễn Hào
